3.4 Aanpak Geldezels

Criminelen hebben lokale netwerken nodig om geld ongezien weg te kunnen sluizen van bankrekeningen van slachtoffers naar de leden van een criminele groep. De tussenpersoon die voor dit doorsluizen wordt gestrikt en dus misbruikt wordt, noemen we een geldezel.

Naar voorbeeld van de gemeente Haarlem startte onder regie van NH-SV een regionale aanpak in 2021 waarbij de idee was om de preventieve interventies (gemeenten) in samenspraak met de repressieve aanpak te koppelen. De interventiekaart met negen interventies was en is te gebruiken als hulpmiddel. In de opsporing is de ‘wasstraat’ een interventiemogelijkheid waarbij verdachten op het politiebureau worden ontboden en gehoord. Zij kunnen straffen opgelegd krijgen variërend van taakstraffen, geldboetes tot het betalen van een schadevergoeding en bijzondere voorwaarden. In de gemeente Haarlem is nu drie keer ingezet op een dergelijke wasstraat.

Vanuit de politie en het OM kan geen invulling (meer) worden gegeven aan een separate geldezelaanpak. In 2023 zal vanuit het LMIO en de lancering van Centurion ingezet worden op gedigitaliseerde criminaliteit. Vanuit die invalshoeken zullen, als onderdeel van de daarin te kiezen strategieën, ook geldezels worden aangepakt. Er is geen ruimte om daaraan separaat een geldezelaanpak te prioriteren. Verder geldt (m.u.v. de gemeente Haarlem) dat er nog geen convenant is afgesloten t.b.v. informatie uitwisseling tussen politie, gemeenten en andere partners op basis waarvan een inzet kan worden gepleegd zoals voorgesteld in de in 2022 uitgewerkte interventiemogelijkheden buiten het strafrecht om. Vooralsnog is afgesproken dat wanneer het convenant is  ondertekend opnieuw naar de mogelijkheden zal worden gekeken naar een bijdrage vanuit NH-SV t.b.v. de alternatieve niet strafrechtelijke interventies t.b.v. de geldezel-aanpak. Wanneer vanuit de invalshoek van LMIO en de aanpak van Centurion geldezels worden aangepakt, zullen gemeenten inzetten op preventie. Te denken valt hierbij aan de inzet van voorlichting zoals een online campagne, de inzet van flyers en socal media. Met als doel de jongeren te wijzen op de enorme gevolgen van het zijn van een geldezel.

Doelen en resultaten

Doelen
  • We verhogen de weerbaarheid van jongeren en ouders om verder afglijden te voorkomen en beperken zo het slachtofferschap.
  • Een gezamenlijke inzet overwegen tussen OM, politie en gemeenten op dit onderwerp wanneer dit past binnen de aanpak Centurion;
  • We hebben inzicht in de aantallen verdachte geldezels in onze eenheid via informatie vanuit het LMIO;
  • Gemeenten aansporen de aanpak van geldezels op te laten nemen in hun gemeentelijke jeugd- en veiligheidsaanpak;
  • Het vergroten en verstevigen van de samenwerking met partijen in het na-traject zoals reclassering, schuldhulpverlening, jongerenwerk, slachtofferhulp, wooninstanties etc.
Beoogde resultaten
  • Een online campagne in samenwerking met het LMIO en andere partijen maakt onderdeel uit van het weerbaarder maken van onze jeugd;
  • In het eerste kwartaal van 2023 zal het convenant gereed zijn om informatiedeling te vergemakkelijken.